TRƯỜNG THPT ĐÔNG ĐÔ CHIẾN THẮNG ĐẠI DỊCH COVID-19 BẰNG DẠY VÀ HỌC TRỰC TUYẾN

 

 

TRƯỜNG THPT ĐÔNG ĐÔ

CHIẾN THẮNG ĐẠI DỊCH COVID-19

BẰNG DẠY VÀ HỌC TRỰC TUYẾN

 

  1. TS. Võ Thế Quân

Hiệu trưởng Trường THPT Đông Đô

 I. Mệnh lệnh chiến đấu.

Ngày 30/1/2020 Sở GD&ĐT Hà Nội ban hành Công văn số 300/SGDĐT-CTTT về việc tăng cường công tác phòng chống dịch viêm đường hô hấp cấp, tối ngày Chủ nhật 2/2/2020 Sở GD&ĐT Hà Nội ban hành Công văn số 318/SGDĐT-VP về việc cho học sinh nghỉ học từ ngày 3/2/2020 đến ngày 9/2/2020. Đây là những mệnh lệnh chiến đấu đầu tiên của ngành giáo dục Thủ đô trước đại dịch Covid-19.

Ngày 11/3/2020 Sở GD&ĐT Hà Nội ban hành Công văn số 742/ SGDĐT - GDPT về việc tổ chức dạy học trên truyền hình và hệ thống học tập trực tuyến Hanoi Study, ngày 17/3/2020 Sở GD&ĐT ban hành Công văn số 809/SGDĐT-GDPT về việc tăng cường dạy học qua Internet, trên truyền hình, ngày 27/3/2020 Sở GD&ĐT ban hành Công văn số 968/SGDĐT-GDPT về việc tổ chức dạy học trực tuyến trong các trường phổ thông với “Mục tiêu: 100% trường học tổ chức dạy học trực tuyến”. Đây là mệnh lệnh chiến đấu mới tạo ra bước ngoặt trong cuộc chiến chống dịch Covid-19 trong ngành giáo dục Thủ đô, đưa các nhà trường sang thế chủ động, tiến công quyết liệt với tinh thần tốc chiến, tốc thắng. Đây là hồi kèn xung trận thúc giục các nhà trường nhanh chóng tổ chức dạy học trực tuyến để giành thắng lợi trong cuộc chiến cam go này nhằm duy trì sự phát triển ổn định, vững chắc của giáo dục Thủ đô.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tuyên bố “Chống dịch như chống giặc”. Với tinh thần đó Trường THPT Đông Đô đã nhanh chóng triển khai các biện pháp phòng chống dịch theo chỉ đạo của UBND TP Hà Nội và Sở GD&ĐT Hà Nội. 9h00 sáng ngày 3/2/2020 Nhà trường đã ban hành các quyết định:

- Thành lập Ban chỉ huy phòng chống dịch Covid-19

- Kế hoạch phòng chống dịch Covid-19 với những nhiệm vụ cụ thể và phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng người, từng bộ phận.

Nhà trường đã triển khai thường xuyên liên tục việc vệ sinh môi trường, khử khuẩn (2 lần /tuần vào thứ 4 và thứ 7), trang bị đầy đủ khẩu trang, máy đo thân nhiệt, nước rửa tay sát khuẩn, xà phòng ở các vòi nước; lắp thêm vòi nước rửa tay ở các tầng, nâng tổng số vòi nước sạch lên 30 vòi; lập phòng cách ly biệt lập…

Trong tháng 3/2020 nhà trường đã cho cải tạo, nâng cấp, lắp đặt mới các trang thiết bị vệ sinh tại 3 khu vực vệ sinh của giáo viên và học sinh ở tầng 1, 2 theo tiêu chuẩn “4 sao” với tổng kinh phí trên 250 triệu đồng. Một khung cảnh mới sạch, đẹp đang chờ đón học sinh quay trở lại học sau đại dịch Covid-19.

Để tạo tâm lý thoải mái cho học sinh và tạo niềm tin chiến thắng đại dịch Covid-19, nhà trường đã phát động cuộc thi sáng tác clip (quay tại nhà), ảnh tự chụp và thông điệp về phòng chống dịch cho giáo viên và học sinh. Chỉ sau 1 tuần phát động Ban tổ chức do Đoàn thanh niên và Công đoàn nhà trường chủ trì đã nhận được hàng trăm clip và bức ảnh cùng thông điệp rất cảm động của các thầy, cô giáo và các em học sinh: Việt Nam chiến thắng Covid-19!, Đông Đô ơi tiến lên!, Nhớ Đông Đô lắm!, Đông Đô - niềm tin của tôi!, Đông Đô chiến thắng Covid-19!, Yêu trường ghê!, Nhớ thầy, nhớ bạn!....

Hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng Bí thư, Chủ nước Nguyễn Phú Trọng: Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đoàn kết, đồng lòng chung sức chiến thắng đại dịch Covid-19, lãnh đạo nhà trường đã đưa ra thông điệp “Mỗi cán bộ giáo viên là một chiến sỹ dũng cảm trên mặt trận giáo dục, một chiến sỹ quyết thắng trong cuộc chiến chống dịch Covid-19”, “Các thầy giáo, cô giáo Trường THPT Đông Đô hãy truyền nhiệt huyết, hạnh phúc, cảm hứng sáng tạo, niềm tin chiến thắng đến các em học sinh thân yêu”.

  1. II. Nguyên tắc 5 đúng.

Ngày 3/2/2020 nhà trường yêu cầu tất cả giáo viên triển khai việc giao bài tập, hướng dẫn ôn tập, tự học cho học sinh từ ngày 3/2 - 9/2/2020 thông qua Trang mạng giáo dục Đông Đô.

Ngày 4/2/2020 cảm nhận được diễn biến phức tạp, khó lường của dịch bệnh và khả năng nghỉ học của học sinh có thể còn kéo dài, với tinh thần bình tĩnh, chủ động, sáng tạo, tự tin Nhà trường đã ban hành Phương án dạy học trực tuyến từ ngày 10/2/2020 nếu học sinh vẫn tiếp tục nghỉ học. Đây là kế hoạch dạy học trong giai đoạn học sinh nghỉ học tại trường để phòng chống dịch Covid-19. Đây cũng được xem là giải pháp hữu hiệu nhất để phòng chống dịch Covid-19 trong lĩnh vực giáo dục.

Để thực hiện có hiệu quả việc dạy học trực tuyến Nhà trường đề ra 5 yêu cầu sau gọi là Nguyên tắc 5 đúng:

  1. Đúng thời gian thực.

Thời gian các tiết học hiện đang thực hiện như thế nào thì khi dạy trực tuyến vẫn thực hiện như thế. Việc dạy-học theo thời gian thực đảm bảo duy trì ổn định nề nếp dạy và học như trong giai đoạn học sinh học tập trung tại trường (trong khi thực chất học sinh đang học ở nhà).

Một hình ảnh đặc biệt xuất hiện trong những ngày chống dịch thật cảm động: Hiệu lệnh chuông ra vào tiết học vẫn vang lên đều đặn cả sáng và chiều như khi học sinh đang học tại trường, trong mỗi lớp học đèn vẫn sáng nhưng không có học sinh, phía sau bàn giáo viên mỗi lớp chỉ có một thầy/cô giáo vẫn say sưa giảng bài cho học sinh trước màn hình laptop, trên màn hình có hình ảnh của từng em học sinh trong lớp.

  1. Đúng lớp.

Thầy giáo, cô giáo dạy lớp nào thì tiếp tục dạy ở lớp đó. Học sinh lớp nào thì học ở lớp đó qua hệ thống lớp, tài khoản nhà trường cấp.

100% học sinh các lớp học trực tuyến. Điều này đảm bảo việc quản lý chặt chẽ học sinh theo đơn vị lớp.

Từ ngày 1/4/2020 thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về cách ly xã hội, nhà trường đã giao nhiệm vụ cho giáo viên dạy trực tuyến tại nhà (thay vì đến trường như trước đây), nhưng vẫn đảm bảo thực hiện đầy đủ Nguyên tắc 5 đúng và phải đảm bảo môi trường sư phạm khi ở nhà dạy trực tuyến. Như vậy việc tổ chức dạy học trực tuyến bước sang một trang mới đòi hỏi sự chủ động, trách nhiệm cao và tâm huyết của các thầy giáo, cô giáo. Công tác kiểm tra giám sát của lãnh đạo nhà trường tiếp tục được tăng cường chặt chẽ hơn để đảm bảo chất lượng, hiệu quả dạy học trực tuyến.

  1. Đúng thời khóa biểu.

Việc học trực tuyến thực hiện theo đúng thời khóa biểu hiện hành của nhà trường. 100% các môn học được bố trí thời khóa biểu tránh chồng chéo trong tổ chức học tập.

Thể dục là môn học vận động được giáo viên hướng dẫn các bài tập vận động cho học sinh qua Internet hoặc quay các clip cho  học sinh tập theo.

100% giáo viên có việc làm ổn định, trong giai đoạn chống dịch, do đó đời sống, thu nhập của giáo viên vẫn ổn định như trước khi có dịch. Để hỗ trợ CBGV vượt qua khó khăn trong giai đoạn phòng chống dịch, nhà trường đã hỗ trợ mỗi CBGV 500.000đ-1.000.000đ/người tùy vào vị trí việc làm.

Ngoài 13 môn học theo quy định của Bộ GD&ĐT, Trường THPT Đông Đô còn dạy môn Kỹ năng sống với thời lượng 2 tiết/tuần, tiết Sinh hoạt lớp vẫn duy trì đều đặn 1 tiết/tuần; các lớp 10, 11 còn có tiết đọc sách 1 tiết/tuần. Các giờ học này do GVCN quản lý là cách làm hiệu quả để giáo dục học sinh kỹ năng sống, kỹ năng phòng chống dịch hiệu quả và tăng cường giao tiếp học sinh - học sinh, học sinh-GVCN trong giai đoạn các em không được gặp nhau trực tiếp tại trường, giảm căng thẳng khi bị cách ly tại nhà.

  1. Đúng tiến độ chương trình.

Từ ngày 10/2/2020 các môn học dạy trực tuyến tiếp tục thực hiện theo tiến độ chương trình môn học đã được duyệt. Tiến độ chương trình chỉ chậm lại 1 tuần (từ 3/2-9/2/2020), do đó việc kết thúc chương trình học kỳ 2 cũng chậm lại 1 tuần theo quy định về khung kế hoạch năm học 2019-2020 của UBND TP Hà Nội: Chương trình học tập của lớp 10, 11 sẽ kết thúc vào ngày 22/5/2020 (thay vì ngày 15/5 theo quy định). Khối 12 kết thúc chương trình vào đầu tháng 5/2020, sau đó chuyển sang dạy chương trình ôn tập thi THPTQG. Như vậy Trường THPT Đông Đô vẫn đảm bảo kết thúc năm học vào ngày 31/5/2020 theo quy định.

Giải pháp dạy và học trực tuyến đã giúp tháo gỡ được nút thắt quan trọng nhất: Nghỉ học kéo dài dẫn đến chương trình học tập chậm lại và khung kế hoạch năm học sẽ phải lùi lại (theo quyết định của Bộ GD&ĐT là 15/7/2020 mới kết thúc năm học 2019-2020).

  1. Đúng sĩ số học sinh.

Để đảm bảo kết quả học tập trực tuyến thì điều quan trọng nhất là đảm bảo sĩ số học sinh và điều kiện học tập của học sinh tại nhà. Học sinh phải có các thiết bị đầu cuối tương thích với dạy học trực tuyến (laptop, máy tính bảng, Ipad, điện thoại thông minh…), đường truyền Intetnet ở khu vực gia đình học sinh ổn định. Đặc biệt gia đình học sinh phải đồng thuận, ủng hộ nhà trường bằng việc giám sát, quản lý, tạo môi trường học tập tại nhà cho con em (góc học tập phù  hợp, sinh hoạt gia đình không ảnh hưởng tới việc học của học sinh…)

Điều đáng mừng là phụ huynh Trường THPT Đông Đô rất nhiệt tình ủng hộ và cảm ơn nhà trường đã tổ chức dạy học trực tuyến, giúp cho con em họ duy trì nề nếp chất lượng học tập, không vì dịch Covid-19 mà gián đoạn quá trình học tập.

Các em học sinh Đông Đô rất hào hứng với việc học trực tuyến, giúp các em tương tác thường xuyên với các thầy giáo, cô giáo và các bạn học sinh trong lớp. Việc học trực tuyến còn giúp rèn luyện kỹ năng tự học cho học sinh.

Trường THPT Đông Đô có đội ngũ GVCN chuyên trách, đây là lực lượng chính trong việc duy trì, quản lý sĩ số học sinh tham gia học tập trực tuyến.

Đầu các tiết học GVCN truy cập vào lớp học trực tuyến kiểm tra sĩ số học sinh cùng với GVBM, những học sinh nào chưa kết nối vào lớp GVCN liên hệ ngay với gia đình học sinh để đôn đốc học sinh vào học. Chính nhờ đội ngũ GVCN mà sĩ số học sinh hầu hết các lớp đều đảm bảo 100% trong quá trình học tập trực tuyến.

III. Điều kiện thành công của phương pháp dạy học trực tuyến.

Để thực hiện thành công việc dạy học trực tuyến cần phải có những điều kiện sau:

  1. Hạ tầng công nghệ thông tin.

Đầu năm 2018 Trường THPT Đông Đô bắt đầu thực hiện kế hoạch xây dựng Trường học thông minh, trong đó việc đầu tư hạ tầng CNTT là ưu tiên hàng đầu. Tháng 11/2018 nhà trường đã khánh thành Phòng học thông minh, mở ra một phương thức dạy học mới trong đó thầy và trò kết nối qua hệ thống máy tính được nối mạng Internet. Đây là cách thức đầu tiên để giáo viên và học sinh làm quen với môi trường học tập qua mạng Intetnet.

Tháng 11/2019 Nhà trường tiến thêm một bước quan trọng là khai trương Trang mạng giáo dục Đông Đô (dongdops.thanhedu.com). Ưu điểm của Trang mạng giáo dục Đông Đô là mở rộng không gian học tập ra ngoài 4 bức tường lớp học, mở rộng thời gian tương tác giữa thầy và trò ở bất cứ thời điểm nào có thể, từng bước tiến tới xây dựng Cộng đồng học tập Đông Đô. Có thể nói đây là những bước chuẩn bị đầy đủ về hạ tầng CNTT để triển khai việc dạy học trực tuyến trong mùa dịch Covid-19.

  1. Kỹ năng về công nghệ thông tin của giáo viên.

Trong năm 2019 Nhà trường đã tổ chức nhiều buổi tập huấn cho giáo viên về dạy học trên Internet, đưa việc dạy học trong Phòng học thông minh vào TKB cho giáo viên thực hiện. Chính vì vậy giáo viên Trường THPT Đông Đô khá thành thạo trong việc dạy học trên môi trường Internet nên khi dạy học trực tuyến không quá bỡ ngỡ.

Thời gian dạy học trực tuyến từ ngày 10/2/2020 đến nay đã giúp cho kỹ năng CNTT của giáo viên ngày càng thuần thục hơn. Các thầy giáo, cô giáo đã trưởng thành lên rất nhiều trong việc dạy học trực tuyến.

  1. Sự cộng đồng trách nhiệm của giáo viên và đồng thuận của phụ huynh.

Dạy học trực tuyến chỉ thành công khi các thầy giáo, cô giáo nhiệt tình, say sưa với từng tiết dạy, luôn sáng tạo trong quá trình dạy học.

Điều đặc biệt quan trọng là sự đồng thuận và ủng hộ của các bậc phụ huynh. Không có sự đồng hành của phụ huynh thì không thể thành công trong dạy học trực tuyến.

Có được 3 điều kiện trên Trường THPT Đông Đô đã biến nguy cơ thành cơ hội cho sự phát triển của mình trong đại dịch Covid-19.

Nhà trường đã đạt được thành công kép theo sự chỉ đạo của Sở GD&ĐT Hà Nội: Vừa chống dịch có hiệu quả, vừa đảm bảo duy trì nề nếp, chất lượng dạy và học trong điều kiện chống dịch Covid-19.

Ngày 1/4/2020 phát biểu kết  luận tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo đẩy mạnh hình thức học trực tuyến và sớm công nhận loại hình đào tạo này. Đây là cơ hội vàng để bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề nghiệp thông qua đào tạo trực tuyến (Báo Giáo dục và Thời đại ngày 2/4/2020).

Ngày 25/3/2020 Bộ GD&ĐT đã ban hành Công văn số 1061/ BGDĐT-GDTrH quy định về việc dạy học trực tuyến qua Internet và truyền hình. Ngày 27/3/2020 Sở GD&ĐT Hà Nội đã ban hành Công văn số 967/SGDĐTS-GDPT quy định về việc dạy học trực tuyến qua Internet và truyền hình. Đây là hai văn bản pháp lý quan trọng về dạy học trực tuyến, là dấu mốc lịch sử mở đầu cho một phương thức đào tạo mới ở trường phổ thông: Đào tạo trực tuyến phù hợp với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (còn gọi là Giáo dục số).

Đối chiếu Nguyên tắc 5 đúng của Trường THPT Đông Đô với các văn bản chỉ đạo này của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT Hà Nội về tổ chức dạy học trực tuyến có thể dễ nhận thấy các quy định của Trường THPT Đông Đô đã cụ thể hóa những quy định của ngành vào điều kiện cụ thể của nhà trường. Trường THPT Đông Đô đã sáng suốt lựa chọn phương pháp dạy học trực tuyến như là phương án hiệu quả nhất để vừa chống dịch thành công, vừa đảm bảo duy trì, ổn định nề nếp, chất lượng dạy và học.

Chương trình học của Trường THPT Đông Đô với 9 buổi/tuần (đối với học sinh lớp 10, 11), 11 buổi / tuần (đối với học sinh lớp 12) nên học trực tuyến đã giúp cho việc quản lý học sinh ở nhà rất hiệu quả, góp phần thực hiện chủ trương cách ly xã hội để phòng chống dịch của Thủ tướng Chính phủ.

Chất lượng, hiệu quả học trực tuyến tương đương với học trực tiếp tại trường, các hạn chế về hoạt động tập thể và giáo dục toàn diện sẽ được bổ sung khi học sinh trở lại trường học tập.

Được sự chỉ đạo sát sao của Sở GD&ĐT Hà Nội, Trường THPT Đông Đô có vinh dự là một trong những trường đi đầu trong việc thực hiện phương thức đào tạo trực tuyến phù hợp với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và xu thế đổi mới giáo dục hiện nay. Với phương thức này Trường THPT Đông Đô đã góp phần cùng với ngành giáo dục Thủ đô chiến thắng đại dịch Covid-19.